Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς πλησιάζουν και όλοι τρέχουμε να προετοιμαστούμε για το μεγάλο γεγονός. Η ξενόφερτη παράδοση από την μια, η κουλτούρα μας από την άλλη, τα όνειρα των παιδικών μας χρόνων, μας προσανατολίζουν στο να θεωρούμε μεγάλες αυτές τις μέρες. Και να περιμένουμε πολλά. Από τον εαυτό μας. Κυρίως ως προς την συναισθηματική απόδοσή του. Περιμένουμε πως πρέπει να νιώθουμε εξαιρετικά και να απολαύσουμε στο μέγιστο βαθμό την εμπειρία των Χριστουγέννων.
Στον τίτλο ρωτώ αν θα καταφέρουμε να είμαστε ευτυχισμένοι αυτές τις γιορτές. Στην ερώτησή μου εμπεριέχεται τόσο το στοιχείο της προσπάθειας για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, όσο και αυτό της προηγούμενης αποτυχίας. Πολλοί άνθρωποι παραπονιόμαστε πως ειδικά στις γιορτές αυτές νιώθουμε να μας βαραίνει η κατάθλιψη, ή ένα αίσθημα αποτυχίας να φτάσουμε στον ύψιστο βαθμό ευδαιμονίας που περιμένουμε. Έχουμε στο μυαλό μας δηλαδή την εικόνα πως αυτές τις μέρες όλοι είναι χαρούμενοι και ευτυχισμένοι και πως είμαστε κατά κάποιον τρόπο αποτυχημένοι εάν δεν καταφέρουμε να νιώσουμε έτσι.
Πόσοι όμως πραγματικά νιώθουν ευτυχισμένοι και χαρούμενοι αυτές τις μέρες; (Εκτός από τα παιδιά φυσικά, που εάν δεν ζουν μέσα σε προβληματικές οικογένειες και καταστάσεις, λόγω δώρων, σχόλης και γιορτινής ατμόσφαιρας είναι η καλύτερη τους!)
Πόσοι όντως χτυπούνε κόκκινο στο βαρόμετρο της ευτυχίας τα Χριστούγεννα;
Θα έλεγα πως όχι τόσοι πολλοί όσο νομίζουμε. Η ευτυχία δεν είναι κάτι που έρχεται κατά παραγγελίαν. Η χαρά δεν επιβάλλεται έξωθεν, αναβλύζει έσωθεν. Δεν μπορείς να πας σε ένα ακριβό μαγαζί να αγοράσεις ένα πακέτο ευτυχίας όπως μπορείς να πάρεις ένα ωραίο φόρεμα ή ένα εντυπωσιακό κουστούμι για να ντύσεις τον εξωτερικό εαυτό σου. Τα πλαστά χαμόγελα στα πάρτι και τα ρεβεγιόν προκαλούν ρυτίδες και θυμίζουν καλομακιγιαρισμένους κλόουν που αν τους κοιτάξεις προσεκτικά η χαρωπή τους φάτσα ανατρέπεται σε θλιβερή, σαν τις διπλές μαγικές εικόνες των παιδικών μας χρόνων, ένα πράγμα. Οι περισσότεροι άνθρωποι γύρω μας, ίσως κι εμείς, αδυνατούμε να νιώσουμε την επιβεβλημένη ευτυχία των εορτών. Ίσως γιατί ξεχάσαμε πολύ καιρό τον εαυτό μας, τον αφήσαμε να βουλιάξει στην θλίψη, την ανία, την μοναξιά. Παραβλέπαμε τα προβλήματά μας και τις εσωτερικές μας συγκρούσεις. Αφήσαμε τον εαυτό μας αφρόντιστο. Κόβουμε τα μαλλιά μας μια φορά το μήνα, τα χτενίζουμε 2 φορές την εβδομάδα, επισκεπτόμαστε την αισθητικό μας, την διαιτολόγο μας, αγοράζουμε ο,τι γουστάρει η ψυχή μας,(ή τουλάχιστον αγοράζαμε μέχρι πρότινος :-), αλλά δεν τρέφουμε την ψυχή μας με πνευματικές τροφές, δεν επισκευάζουμε την καρδιά μας όταν ραγίσει, δεν προσέχουμε για να έχουμε τις σχέσεις μας.
Πώς περιμένουμε λοιπόν, να ανταποκριθεί το συναίσθημα μας στο πνεύμα τον εορτών καταναγκαστικά; Να νιώθουμε δηλαδή ευτυχισμένοι μόνο και μόνο επειδή είναι Χριστούγεννα;
Δεν γίνεται έτσι απλά. Χρειάζεται προετοιμασία ολόχρονη η ψυχή για να μπορεί να απολαμβάνει και να γεύεται τις χαρές του πνεύματος. Χρειάζεται άσκηση και εξάσκηση στην ευτυχία. Για να μην γίνω συνηθισμένη να αναλύσω και ένα σωρό λόγους για τους οποίους τις γιορτές είναι ιδιαίτερα δύσκολο για κάποιους ανθρώπους να περάσουν καλά. ( προβληματικές οικογενειακές σχέσεις, οικονομικά προβλήματα, τραύματα του παρελθόντος συνδεδεμένα με αυτές τις μέρες όπως αλκοολικοί γονείς, εθισμένοι στον τζόγο κ.λ.π.).
Θα τα καταφέρουμε λοιπόν αυτές τις γιορτές να περάσουμε καλά; Πώς;
Πρώτον, ας σταματήσουμε να προσπαθούμε. Η ευτυχία και η χαρά δεν προγραμματίζονται, έρχονται από μόνα τους, η προσπάθεια στερεί τον αυθορμητισμό, απαραίτητο στοιχείο της ψυχαγωγίας. Μπορούμε όμως να προγραμματίσουμε να πάρουμε άδεια από τις δουλειές μας, να κανονίσουμε εξόδους και τραπέζια με φίλους, να βρούμε ώρα να παίξουμε με τα παιδιά μας… Χωρίς να περιμένουμε πυροτεχνήματα… Έτσι απλά και χαλαρά.
Και δεύτερον, ας αρχίσουμε από πριν να φροντίζουμε για την ψυχή μας. Ας εντοπίσουμε τα πράγματα που μας στενοχωρούν. Ας κοιτάξουμε βαθιά μέσα μας να δούμε τα πραγματικά προβλήματά μας. Ας αναζητήσουμε ουσιαστικές λύσεις. Ας βάλουμε το μαχαίρι στο κόκαλο. Ας έχουμε το θάρρος να καθαρίσουμε τις πληγές μας για να τους δώσουμε την ευκαιρία να επουλωθούν. Κι αν αυτό χρειαστεί, γιατί να μην πάρουμε και την βοήθεια ειδικού για αυτό; Όπως πάμε στον κομμωτή μας ή στον ποδίατρό μας; Γιατί όχι; Ας αφαιρέσουμε τους κάλλους και από την ψυχή μας.
Εγώ φέτος αποφάσισα να μην περιμένω να περάσω καλά. Περιμένω μόνο να ξεκουραστώ. Να κοιμηθώ περισσότερες ώρες και να συναντήσω συγγενείς και φίλους αγαπημένους που τους παραμελώ λόγω των ωραρίων εργασίας μου που δεν συμπίπτουν με αυτά των υπολοίπων. Ένα διάλειμμα από την δουλειά και μια ευκαιρία για ξεκούραση και ψυχαγωγία. Μια αναγέννηση. ʼλλωστε, αυτό δεν είναι και το μήνυμα των Χριστουγέννων; Η Γέννηση του Χριστού να ξαναγεννήσει τις δικές μας ψυχές. Από καρδιάς μας το εύχομαι…!
το άρθρο αυτό πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αγλαντζιά το 2006