Κάθομαι και σκέφτομαι Μια πολύ συχνή ερώτηση, αν και θα έλεγα απόλυτη, ρατσιστική σχεδόν δήλωση, που ακούω πολύ συχνά στο γραφείο από τις πελάτισσες μου, στην βεράντα μου από τις φίλες μου, και κάποιους «ενδιαφερόμενους» φίλους μου και που πρόσφατα έντρομη άκουσα από την δεκάχρονη κόρη μου! «Δεν υπάρχουν άντρες σήμερα!»
Μα πού πήγαν; Τους πάτησε το τρένο όπως θα έλεγε και το λαϊκό άσμα. Ποιο τρένο όμως; Γιατί όλο και περισσότεροι σύγχρονοι κύπριοι άντρες δυσκολεύονται να παίξουν το ρόλο του αρσενικού για τον οποίο υποτίθεται πως έχουν εκπαιδευτεί;
Και ποιος είναι αυτός ο ρόλος του αρσενικού; Το κοινωνικό στερεότυπο για το αντριλίκι δεν άλλαξε ή δεν θα έπρεπε να αλλάξει με την χιονοστιβάδα των κοινωνικών αλλαγών των τελευταίων δύο δεκαετιών; Γιατί τα θέλουμε όλα δικά μας λοιπόν; Και μια μεταπατριαρχική κοινωνία και μετροσέξουαλ άντρες και άντρες με κότσια. Θα παίξω τον δικηγόρο του διαβόλου για άλλη μια φορά. Εσυγχύσαμεν τα πλάσματα του Θεού!
Ενώ όταν ήμουν μικρή ποθούσα απεγνωσμένα να βγάλω πουλί, να γίνω δηλαδή αγόρι για να έχω περισσότερα κοινωνικά προνόμια, σήμερα νιώθω τυχερή που στην κυπριακή κοινωνία του 2010 είμαι γυναίκα. Τουλάχιστον, έχω κάποιες κοινωνικές και οικονομικές κατακτήσεις για τις οποίες να περηφανεύομαι και να μου ευκολύνουν την ζωή, μπορώ να ζήσω και χωρίς σύντροφο, ( και να αρρωστώ ψυχολογικά για αυτόJ, αλλά μπορώ), και οπωσδήποτε είμαι κυρία χωρίς να είμαι παντρεμένη. Δυναμική με αντρικά κότσια που απωθώ τους καημένους τους τρομοκρατημένους εκπρόσωπους του αρσενικού ετεροφυλόφιλου κομματιού της πίττας ή καταλαβαίνω από χίλια μίλια μακριά τους γυναικάδες δανδήδες, τους οποίους αποκρούω ως άλλος δεινός παίκτης του baseball.
Είναι δύσκολο στη σημερινή κυπριακή κοινωνία να είσαι άντρας.
Γιατί;
Επειδή πρέπει να πετύχεις όλα τα παραδοσιακά στάδια αντρικής κοινωνικής εξέλιξης όπως σχολείο, στρατός ( μεγάλο παλούκι), πανεπιστήμιο, εξεύρεση εργασίας ( άλλο μεγαλύτερο παλούκι κι αυτό) , να αποκτήσεις χρήματα και περιουσία ( που αν δεν έχουν οι γονείς σου, την έβαψες κανονικά, πέρασαν οι εποχές που μπορούσες εύκολα να αυτοδημιουργηθείς), να αποκτήσεις ένα καθωσπρέπει αυτοκίνητο, να είσαι ανδροπρεπής , ντούρος και ανθεκτικός στο σεξ.
Και όταν και αν τα πετύχεις αυτά, θα πρέπει να τα συνδυάσεις με ένα μοντέρνο ντύσιμο, κούρεμα και αποτρίχωση ( οι περισσότερες γυναίκες σήμερα, κάτω των 40 δεν ανέχονται τις τρίχες, όσο κι αν αυτές είναι δείγμα ψηλής συγκέντρωσης τεστοστερόνης στο αίμα, άρα και ανδρισμού). Θα πρέπει να είσαι fit και γυμνασμένος. Θα πρέπει να μάθεις να αυτοσυντηρείσαι, να μαγειρεύεις, να πλένεις, να σιδερώνεις και να είσαι διαθέσιμος να αλλάζεις πάνες και να λούζεις μωρά. Θα πρέπει να μάθεις να μιλάς, να εξωτερικεύεις τα αισθήματα σου, να κάνεις συναισθηματική κουβέντα με το ταίρι σου και κοινωνική κουβέντα με τις φίλες της. Να δείχνεις κατανόηση στα γυναικεία ξεσπάσματα. Κι εσύ δεν δικαιούσαι να θυμώνεις, να φωνάζεις, να υβρίζεις, δεν είναι ευγενικό. Να μην ασχολείσαι πολύ με την μάππα, δεν την αντέχουν οι κορούδες. Να ακούς ρομαντική μουσική, να ξέρεις όλα τα κουτσομπολιά της showbiz και να μιλάς πολλή ώρα στο τηλέφωνο και να απαντάς μηνύματα άμα τη παραλαβή τους. Να είσαι τολμηρό αρσενικό που να φλερτάρει, να δέχεσαι τις χυλόπιτες από τις σνομπ κορούδες, (χωρίς να παραπονιέσαι και να πέφτει το ηθικό σου),οι οποίες θέλουν να δείξουν κουλ μπροστά στις φίλες τους, έστω κι αν λυσσιούν να σε γνωρίσουν. Να είσαι όμως παράλληλα και σοφτ, να μην σηκώνεις κκελλέν μέσα στην σχέση, να κάμνεις και να συμφωνείς με ότι λαλεί η κοπελλούα σου ή η γυναίκα σου. Ειδικά, αν είναι και «καλή κοπέλα», από σπίτι και κάνει για γάμο.
Και να έχεις και την μάμα σου να σε καλοκρατεί, να σε υπερπροστατεύει, να σε δυσκολεύει από του να ανεξαρτητοποιηθείς και να σε εξωθεί από την μια στο να είσαι σεξουαλικά ενεργός και μάγκας και γυναικάς και από την άλλη να προσέχεις να μεν σε τυλίξει καμιά. Σαν να τζι ετζιείνη εν ετύλιξεν τον παπά σου για να σε κάμει. Και ταυτόχρονα να δίνει εντολές στην αδελφή σου, αν έχεις, να προσέχει να μην την περιπαίξει κανένας.
Να ζεις σε μια κοινωνία που μηδενίζει τον γάμο, την οικογένεια και την αξία της μονογαμικότητας. Που περιπαίζει όποιον τολμήσει να παντρευτεί και που ταυτόχρονα σε ρωτούν ούλλοι, γνωστοί, συγγενείς και φίλοι και άγνωστοι ακόμα, γιατί δεν παντρεύτηκες; Μήπως έχεις κανένα πρόβλημα;
Ρε παιθκιά, αν ήμουν άντρας ήταν να συγχυστώ. Ήταν να αφεθώ να με πατήσει το τρένο. Ήταν να κωλώνω να ζητήσω μιας κυπραίας το τηλέφωνο της. Ήταν να φοβούμαι και να την κάνω με ελαφρά πηδηματάκια όταν ένιωθα τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα με μια νέα γνωριμία. Γιατί μπορεί να με τυλίξει όπως μου είπεν η μάμα μου. Γιατί μπορεί να μην καταφέρω να ανταποκριθώ σε όλα αυτά τα αντικρουόμενα που περιμένει από μένα μια γυναίκα και μια κοινωνία.
Κι αν γνώριζα και καμιά γυναίκα ολοκληρωμένη που να με καλύψει συναισθηματικά και ερωτικά, και που για να το καταφέρει αυτό το πιο πιθανόν να έχει περάσει από γάμο, να έκαμεν κοπελλούθκια και να χώρισεν, τότε ήταν να τρέμω ακόμα παραπάνω. Γιατί θα είχα σίγουρον τον οικογενειακό και οικονομικό αποκλεισμό. Ε! Ήταν να κάτσω στ αυκά μου τζιαι να παίζω playstation τζιαι futsall και να μου φύει κάθε όρεξη και για το σεξ ακόμα. Γιατί, το να είσαι άντρας στην Κύπρο σήμερα εν πολλά δύσκολο πράμα! Έλεος!
Σοβαρά τώρα,
Χιουμοριστικά γραμμένο το κείμενο, αναφέρεται όμως σε μια ψυχοκοινωνιολογική πραγματικότητα. Ο ρόλος του άντρα στη σημερινή κυπριακή κοινωνία χρειάζεται αναθεώρηση. Ο ρόλος της γυναίκας έχει αλλάξει και δεν μπορούμε να περιμένουμε πως ο αντίστοιχος αντρικός θα παραμείνει ο ίδιος και να εξακολουθήσουμε να ταιριάζουμε. Η κοινωνία μας βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο από την πατριαρχία στην ισότητα ή ακόμα και την μερική επαναφορά της μητριαρχίας. Γι αυτό χρειαζόμαστε να είμαστε ανοικτοί και δημιουργικοί και ως άτομα και ως κοινωνία για να βρούμε τρόπους να αναθεωρήσουμε επιτυχώς τα πρότυπα μας και να μπορέσουμε να συμβιώσουμε αρμονικά. Κάτι, που με ευχαρίστηση, διαπιστώνω στους σημερινούς εφήβους. Όσο κι αν τους έχουμε φυτέψει κάποια από τα δικά μας στερεότυπα στο μυαλουδάκι τους, καταφέρνουν κι εφευρίσκουν νέους τρόπους συνδυασμού και συνύπαρξης των δύο φύλων! Μπράβο τους!
Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Avant Garde το 2010